Łęczna – miasto w woj. lubelskim, w powiecie łęczyńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Łęczna. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do starego woj. lubelskiego. Miasto położone jest w widłach dwóch rzek: Wieprza, która wyznacza jego zachodnią granicę i Świnki, będącą północną granicą miasta.
Współrzędne GPS:
N 51°18'32,55''
E 22°53'01,79''
N 51°18'32,55''
E 22°53'01,79''
W 1442 roku wzmiankowany jest w Łęcznej dwór, w jego miejscu w drugiej połowie XVI lub pierwszej połowie XVII wieku Firlejowie wznieśli murowany zamek. Budynek mieszkalny miał dwie kondygnacje, a dziedziniec otaczał mur pruski z basztą. Jako wiano przeszedł na własność Noskowskich, a później ponownie w znalazł się w rękach Firlejów. Od połowy XVIII wieku własność Rzewulskich, później Hieronima Szeptyckiego, Ksawerego Branickiego i Kazimierza Nestora Sapiehy.
Pierwsze wzmianki historyczne o Łęcznej pochodzą z 1252 r., jednakże przełom w życiu osady nastąpił w roku 1462 kiedy to Zbigniew z Łęcznej sprzedał swoją rodową wieś rodzinie Tęczyńskich. Już w pięć lat później – dokładnie 7 stycznia 1467 r., Jan z Tęczyna, kasztelan krakowski, uzyskał od Kazimierza Jagiellończyka przywilej na lokację miasta na prawie magdeburskim.
Wraz z aktem lokacyjnym miastu nadano królewski przywilej na organizowanie dwóch jarmarków. W 1582 r. kolejni właściciele Łęcznej, Firlejowie, uzyskali od króla Stefana Batorego przywilej na dwa następne jarmarki, na Boże Ciało, w czerwcu, i na św. Mikołaja, w grudniu. Dzięki królewskim przywilejom oraz korzystnemu położeniu na ruchliwym szlaku handlowym w kierunku Rusi i Litwy nastąpił szybki rozwój miasta, którego nie powstrzymały groźne pożary nękające je w XVI w.
W pierwszej połowie XVII w. Łęczna przeżywała okres najwyższego rozkwitu. Jego właścicielem był wówczas podkomorzy lubelski Adam Noskowski, który w 1647 r. u króla Władysława IV wystarał się o przywilej na trzy nowe jarmarki. W tym czasie powstało wiele budowli murowanych istniejących do dziś (mansjonaria, kościół, synagoga).
Na łęczyńskie targi ściągało wtedy tysiące sprzedawców, kupców i pośredników nawet z najdalszych krain – z Rosji, Niemiec, Austrii, ziem Królestwa Polskiego. Obroty sięgały zawrotnych wówczas milionowych sum. Targi, rozwój przestrzenny miasta, okazałe budownictwo (zamek, ratusz, kamienice rynku), zwiększająca się stale liczba mieszkańców sprawiły, że miasto rozwinęło się w silny ośrodek miejsko-handlowo-rzemieślniczy i to na skalę krajową.
Regres w życiu miasta zapoczątkowały wojny nękające Rzeczpospolitą Polską od połowy XVII wieku, a także epidemie (1693 – kiedy wymarli prawie wszyscy mieszkańcy i 1710 – gdy wybuchła epidemia dżumy). Co prawda w 1723 roku Łęczna uzyskała nowe przywileje targowe i przeniesiono tu nawet z Lublina targi na konie i bydło, ale rozwój miasta uległ zatrzymaniu.
W XIX w., na skutek upadku Rzeczypospolitej, walk niepodległościowych, wytyczenia nowych dróg handlowych i linii kolejowych, które ominęły Łęczną oraz kolejnych pożarów, które w latach 1846 i 1881 r. zniszczyły całą zabudowę centrum, jarmarki łęczyńskie straciły swój międzynarodowy charakter, a Łęczna już nie powróciła do dawnej świetności.
W XX wieku Łęczna była jednym z wielu wegetujących na Lubelszczyźnie miasteczek o charakterze rolniczo-handlowym. W latach 60. odkryto w rejonie Łęcznej wielkie złoża węgla kamiennego. W 1975 roku w pobliżu miasta, w Bogdance, podjęto budowę pierwszej w Lubelskim Zagłębiu Węglowym "pilotującej" kopalni, a Łęczną wytypowano na stolicę powstającego Zagłębia. Plany w tej mierze były zachwycające. Rozpoczął się nowy etap w dziejach miasta i dziś Łęczna stała się ponad dwudziestotysięcznym miastem.
Od stycznia 1999 r. Łęczna po raz pierwszy w historii została siedzibą powiatu.
Co warto jeszcze w Łęcznej zobaczyć! :-)
* Kościół pw. św. Marii Magdaleny w Łęcznej
* Dawna mansjonaria
* Dzwonnica
* Duża Synagoga
* Mała Synagoga
* Ratusz łęczyński
* Dom z podcieniami
* Domy zajezdne
* Budynek dawnej plebanii
* Biblioteka przy ul. Bożniczej 21
Legenda o dzielnym dziku, co na miejsce w herbie sobie zasłużył.
Od wielu wieków, aż po wiek XIX, w bliskim sąsiedztwie Łęcznej były olbrzymie lasy, a w nich mnóstwo różnego zwierza: tury, jelenie, dziki a i drobnego nie brakowało. Plagą dla mieszkańców miasteczka były wilki. One to nocą zakradały się do zagród i pogrywały domowe zwierzęta a bywało, że i ludzi. Nie pomagały żadne sposoby - ani drewniane ogrodzenia domostw ani nawet warty nocne. Straty mieszkańców były duże. Kiedy wyczerpano wszystkie możliwe sposoby - użyto ostatniej szansy, jaką był ogień. Wzdłuż linii lasu od strony miasta rozpalono setki ognisk, zaś dorośli mężczyźni z pochodniami i bronią w ręku ruszyli w las. Czyniony hałas, strzały i ogień wypłoszyły wilki, ale ucierpiały na tym inne niewinne zwierzęta. Taka niemiła przygoda spotkała małego, pasiastego dziczka. Zraniony w nogę, przerażony, znalazł się na ulicach miasta. Bawiące się dzieci zauważyły go - natychmiast się nim zaopiekowały, zaniosły do znachora, który ranę opatrzył i odtąd mały, samotny dziczek stał się ich podopiecznym. Karmiły go, bawiły się z nim i po krótkim okresie czasu dziczek stal się nieodłącznym towarzyszem zabaw łęczyńskich dzieci. Wyrastał na dorodnego, pięknego dzika. Pewnego razu, głęboką nocą, w zagrodzie, gdzie dzik miał schronienie - wybuchł pożar. Miasto spało głębokim snem. Dzik wypadł na podwórze - piszczał, kwiczał przeraźliwie - narobił takiego hałasu, że przebudził nie tylko swoich gospodarzy ale i mieszkańców sąsiednich domostw. Natychmiast zauważyli powód hałasu zwierzęcia - i pożar ugaszono. Odtąd dzik stał się bohaterem miasta. Był już nie tylko ulubieńcem dzieci, ale i dorośli traktowali go z należnymi mu względami. Postanowiono zatem by dzik-bohater został symbolem miasta i tak się też stało. Do dziś w herbie Łęcznej, na zielonej murawie stoi sobie dziarsko zadzierając łeb, jakby wciąż dumny ze swego dzielnego zachowania przed wiekami.
Tę i inne legendy o ziemi łęczyńskie j można znaleźć na stronie:
http://www.leczna.umig.gov.pl/pl/miasto/ciekawostki_legendy/
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz