Modliszewice

Modliszewice – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim, w gminie Końskie. Północna cześć woj. świętokrzyskiego. 2 km na północny zachód od miasta Końskie. 33 km na południe od Opoczna. Fortalicjum stoi tuż przy drodze. Samochodem można dojechać pod sam dwór. Teren, na którym znajduje się dwór należy do Wojewódzkiego Ośrodka Postępu Rolniczego. W weekendy ośrodek ten jest zamknięty ale można zadzwonić dzwonkiem przy bramie i poprosić o wpuszczenie.

Modliszewice na mapie google

Współrzędne GPS:
    N 51°12'15,77''
    E 20°22'18,62''

Zamek rycerski z XIV wieku, wielokrotnie przebudowywany. Został wzniesiony na sztucznie usypanej wyspie. Wieża bramna do której prowadził przez fosę most była cofnięta w stosunku do murów. Dzisiejszy wygląd zameczek otrzymał w 1630 roku podczas przebudowy Jana Lipskiego, późniejszego prymasa.
wór obronny w Modliszewicach postawił właściciel tych ziem Andrzej Dunin Modliszewski herbu Łabędź w końcu XVI w., na miejscu dawnego zamku lub dworu Odrowążów z XIV w. o którym niestety nic nie wiadomo.

Na niewielkiej elipsoidalnej wysepce (około 73x45 m) od strony południowej ulokowany jest budynek dworu. Naukowcy uważają, że wzniesienie dworu można datować na lata dziewięćdziesiąte XVI wieku z inicjatywy Andrzeja Modliszewskiego. W okresie zaś wcześniejszym funkcjonował prawdopodobnie dwór drewniany (druga połowa wieku XV). Od strony północnej na poziomie I piętra nad otworem wejściowym zachował się majuskulny napis CHRISTUS REX FORTIS VENIT IN PACE ET D[EUS HO]MO FACTUS EST SI DEUS NOBISCU[M] Q[U]IS C[ONTRA NOS]. W pierwszej kolejności powstał główny korpus obiektu a następnie dostawiono dwie półokrągłe basteje ze strzelnicami. Do dworu prowadził drewniany most zwodzony. Kolejnym obiektem wzniesionym na wyspie w Modliszewicach był budynek bramny. Fundacja jego jest wiązana w literaturze z działalnością biskupa Jana Lipskiego. W portalu bramy przejazdowej znajduje się kartusz z herbem Jana Lipskiego, ciekawe również są kluczowe strzelnice. Następne prace budowlane dotyczą głównie wymurowania trzeciego budynku - tak zwanej kuźni (parterowy dom gospodarczy) i związane są z kolejnymi właścicielami Małachowskimi (druga połowa XVIII i I połowa IX wieku).

Dwór w Modliszewicach zawiera w sobie wszystkie elementy typowe dla siedziby zamożnego szlachcica  polskiego II połowy XVI w. Jednakże ulokowanie go na wyspie oblanej fosą stawia go na pograniczu nowożytnego wiejskiego pałacyku i siedziby obronnej zlokalizowanej na kopcu ziemnym i nawiązującej jeszcze do tradycji średniowiecza. W połowie XIX w. budynek został opuszczony i zaczął popadać w ruinę.  Rozebrano wówczas południowe skrzydło.

Budowniczy fortalicjum Andrzej Modliszewski był starostą łomżyńskim i kolneńskim. Mimo, że nie piastował zbyt ważnych stanowisk to był człowiekiem obytym w świecie i znającym najnowsze trendy mody i kultury. Od najmłodszych lat przebywał bowiem na dworze cesarza Maksymilianan II, a następnie Anny Jagiellonki. Znany jest jego renesansowy nagrobek w katedrze łomżyńskiej dłuta słynnego włoskiego architekta i rzeźbiarza Santi Gucciego (lub z jego kręgu warsztatowego). Dwór w Modliszewicach również przypisuje się Santi Gucciemu, choć nie ma na to stuprocentowych dowodów.

Na początku  XVII w.  Modliszewice kupił Jan Lipski herbu Łada, późniejszy arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski. Ok 1630 r. - od strony północnej dobudował on piętrowy budynek bramny a całość otoczył niewysokim murem obwodowym. Pod koniec XVII w.  dwór przeszedł w ręce Humięckich a następnie w  I poł. XVIII w.Małachowskich herbu Nałęcz. Oni to dobudowali przylegający do bramy budynek zwany kuźnią. W jego murze wykryto fragmenty kamieniarki z dworu a więc musiał on być już w ruinie. Następnymi właścicielami byli Tarnowscy, ale nie poczynili żadnych starań o odbudowę dworu. Podczas okupacji dwór był siedzibą wyjątkowo okrutnego Niemca o nazwisku Fitting. Zmuszał on Polaków do morderczej pracy i grabił całą okolicę. W obawie przed zamachem kazał postawić przy dworze wieżę strzelniczą. Nie pomogło mu to jednak, bo został zabity na rozkaz Armii Krajowej. W latach 1983-85 Wojewódzki Ośrodek Doradztwa Rolniczego odbudował budynek bramny i kuźnię a w latach 1985-90  odbudowywano sam dwór, ale prace zostały przerwane z powodu braku środków finansowych.

Historia miejscowości Modliszewice sięga początku XIII w. Z roku 1222  pochodzi pierwsza wzmianka źródłowa. Wieś znajdowała się wtedy w ręku Odrowążów. W 1430 r. Modliszewice wraz z przyległymi wsiami, stały się własnością rodu Łabędziów, których gałąź wywodząca się z Modliszewic zaczęła się odtąd nazywać Modliszewskimi.