Ciechocinek

Ciechocinek – miasto i gmina w województwie kujawsko-pomorskim, leży na Kujawach, w powiecie aleksandrowskim.

Ciechocinek na mapie google

Współrzędne obiektu

N 52,878183

E 18,891581

Adres obiektu

ul. Leśna 1

Piętrowy dworek, w stylu neoklasycystycznym, jest stosunkowo niewielki. Z przedsionka na parterze wchodzi się do hallu. Schody po lewej stronie prowadzą na piętro, po prawej stronie jest sala wystawowo-konferencyjna, na wprost biblioteka. Tu na parterze znajdują się wystawy stałe i czasowe. Te poświęcone historii dworku i Prezydentowi Ignacemu Mościckiemu umieszczone są w hallu głównym.

 Ekspozycje czasowe (pierwsza poświęcona orderom i odznaczeniom Prezydenta RP) znajdują się w sali będącej również salą konferencyjną .

Mieszkanie służbowe z niezależnym wejściem z zewnątrz, pomieszczenia kontroli teletechnicznej, komunikację wewnętrzną itp. zlokalizowano w części pomocniczej. Na piętrze znajdują się trzy apartamenty. Obok apartamentów jest również jadalnia z balkonem.

Prezydent Ignacy Mościcki podczas prywatnego, kilkutygodniowego pobytu (od 3 czerwca do 2 lipca 1932 r.)  mieszkał w "Domu Zdrojowym". Ciechocinek bardzo mu się spodobał i  wyraził to w rozmowach z władzami miasta, dyrekcją uzdrowiska. Być może wtedy zrodził się pomysł wybudowania dworku-pałacyku, przeznaczonego na rezydencję Prezydenta RP. Państwowy Zakład Zdrojowy prawdopodobnie rozpoczął i zakończył budowę "Dworku Prezydenta" w połowie lat trzydziestych XX wieku. Niestety, w archiwach nie zachowała się dokumentacja z tego okresu. 

Dworek stanął u zbiegu dzisiejszych ulic Leśnej i Wojska Polskiego, na skraju lasu sosnowego. Miejsce lokalizacji nie było przypadkowe. Oddalone od gwaru uzdrowiska, miało także inną zaletę. 

Sosnowy lasek niwelował negatywne skutki zbyt długiego przebywania w okolicach tężni. Prezydent Mościcki nigdy już nie przyjechał do Ciechocinka. Dworek gościł natomiast w latach 1933-39 urzędników państwowych wyższych szczebli, Przeważnie jednak domek stał pusty, pod opieką dozorcy. Tak było do wybuchu wojny, kiedy przejęło go gestapo. 

Po wojnie obiekt pozostawał do 1952 roku w gestii Kancelarii Prezydenta, ale Prezydent Bolesław Bierut w nim nie zagościł. Po przyjęciu nowej konstytucji i zniesieniu urzędu prezydenta, dworek w latach 1952-1956 należał do Kancelarii Rady Państwa. W 1956 roku został przekazany uzdrowisku, które przeznaczyło go na siedzibę dla Ośrodka Badawczo-Naukowego Kliniki Laryngologicznej Akademii Medycznej w Warszawie. Sanatoria korzystały z niego sporadycznie. W 1967 roku został przejęty przez Wojewódzką Radę Narodową w Bydgoszczy. 

Po remoncie stał się domem gościnnym. W związku z reformą podziału administracyjnego kraju, w 1975 roku dworek przechodzi we władanie Wojewódzkiej Rady Narodowej we Włocławku. 

Na początku lat osiemdziesiątych XX w. oddany władzom miasta Ciechocinka, zamieniony został na przedszkole. Po kilku latach przedszkole przeniosło się do nowego budynku. Opuszczony i zniszczony dworek podzieliłby pewnie los innych tego typu zabytków, gdyby nic Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski. Z jego inicjatywy odremontowano dworek i przeznaczono na cel publiczny. Zanim jednak do tego doszło, Rada Miejska Ciechocinka podjęła uchwałę o przekazaniu w formie darowizny całej nieruchomości Kancelarii Prezydenta RP. Umowa darowizny została zawarta w dniu 3 grudnia 2001 roku.

Parterowy budynek na terenie rezydencji mieści garaż, pomieszczenia gospodarcze. Otoczenie dworku, oprócz naturalnego drzewostanu, wzbogacają kompozycje krzewów i roślin ogrodowych. W ogrodzie jest amfiteatr (na 90 osób), fontanny, altany, kaskady, kamienne ławy i ławki ogrodowe, maszty flagowe. Całkowita powierzchnia obiektu wynosi 1058,59 mkw. w tym: piwnice 199,1; parter 353; piętro 303,98; poddasze 165,19 mkw. Autorem opracowania architektonicznego, głównym projektantem modernizacji i przebudowy dworku jest inż. Marcin Oborski . Pracami kierowali bezpośrednio Zbigniew Nowicki - naczelnik wydziału technicznego Kancelarii Prezydenta RP oraz inż. Ryszard Kupis. Generalnym wykonawcą była firma Zakład Budowlany Sp. z o.o. Waldemara Bosia. Prace remontowe w dworku rozpoczęto 14 sierpnia 2002 roku. Zakończono tuż przed oddaniem obiektu do użytku, 2 maja 2003 roku. 

Obecnie Dworek Prezydenta RP dołączył do reprezentacyjnych zabytkowych zabudowań Ciechocinka. Odrestaurowany i pieczołowicie wyremontowany, Dworek Prezydenta RP mieści dzisiaj pamiątki po Prezydencie Ignacym Mościckim oraz wystawy czasowe przedstawiające działalność Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego.

Na tzw. Białych Kujawach, pośrodku Niziny Ciechocińskiej, będącej częścią Kotliny Toruńsko -Bydgoskiej, na lewym brzegu Wisły, między Toruniem a Włocławkiem, ok. 40 m n.p.m. , w malowniczej pradolinie królowej polskich rzek leży jedno z największych i jednocześnie bardzo znanych uzdrowisko naszego kraju - niespełna dwunastotysięczny Ciechocinek.

Historia ciechocińskich źródeł solankowych sięga bardzo odległych czasów. Jednak jako najstarsze uważa się zapiski z XIII wieku. W roku 1235 książę Konrad I Mazowiecki wystawił dokument, w którym przekazał w wieczną dzierżawę sprowadzonemu przez siebie Zakonowi Krzyżackiemu dwie warzelnie soli, za co był on (zakon) zobowiązany do świadczenia deputatów solnych dworom księcia i biskupa.

Kiedy po I rozbiorze Polski Wieliczka i Bochnia, miejscowości bogate w złoża soli, znalazły się pod zaborem austriackim, źródła solankowe Słońska i Ciechocinka zwróciły uwagę kompetentnych urzędów nowej administracji. Z inicjatywy Stanisława Staszica , który był prawą ręką Ministra Skarbu Królestwa Polskiego - księcia Franciszka Ksawerego Druckiego-Lubeckiego powstał projekt pozyskiwania soli ze źródeł solankowych. Przedsięwzięcie inspirował działacz gospodarczy Konstanty Leon Wolicki.

W roku 1830 w parafii słońskiej wybudowano dużą warzelnię soli, zaś w latach 1824-1833 pobudowano dwie pierwsze tężnie, a w 1859 r. trzecią, które stały się zakładem produkującym sól na skalę przemysłową.

Data przełomową w historii Ciechocinka był rok 1836, kiedy w miejscowym zajeździe zainstalowano cztery miedziane wanny lecznicze. Z solankowych kąpieli skorzystało wtedy 120 osób. Dało to początek Zakładowi Zdrojowemu, który był zalążkiem uzdrowiska. Od tego roku miasto zaczyna zyskiwać sławę jako uzdrowisko. Powstają Łazienki, zwiększa się liczba wanien.

W Warszawie powołano "Komitet Dla Obmyślenia Środków Wzniesienia Zakładu Wód Mineralnych w Ciechocinku". Pracę w Zakładzie Zdrojowym rozpoczyna dr Roman Ignatowski, który przez ponad pięćdziesiąt lat pracuje nad rozwojem uzdrowiska. Ciechocinek staje się coraz bardziej popularny, budowane są domy, wille i pensjonaty dla coraz liczniej przyjeżdżających tu kuracjuszy.

Zasadniczymi dla miasta sprawami są budowa bocznicy kolejowej do kolei warszawsko- bydgoskiej (1867 rok), budowa wałów ochronnych (1872 rok) oraz ujęcia wody w miejscowości Kuczek i doprowadzenie jej wodociągiem do Ciechocinka (1894 rok).

 Kurort rozrastał się i rozwijał nadal, przyjeżdżali tu znakomici goście. Ciechocinek kwitł, przyciągał urodą swych parków i skwerków. Jego popularność przekroczyła już granice kraju. To wszystko zaowocowało przyznaniem w 1916 roku praw miejskich.

Po zakończeniu I wojny światowej uzdrowisko zostało przejęte przez Rząd Polski i podporządkowane Ministerstwu Zdrowia. Odbudowywano i uruchamiano w tym okresie zniszczone w czasie wojny urządzenia lecznicze, powstawały nowe pensjonaty dla letników, wybudowano pocztę, szkołę, kompleks mieszkalno-handlowy "Europa", "Dworek Prezydenta" i inne obiekty. 

Powstaje w okresie tym również Park Zdrowia na terenie między tężniami. Składa się on z basenu termalnosolankowego, Ogródka Jordanowskiego, boiska sportowego oraz rozległych terenów zielonych okalających tężnie.

W latach trzydziestych Ciechocinek zaczyna przeobrażać się w miasto - ogród. Było to spełnienie wizji architekta zieleni - Zygmunta Hellwiga, twórcy ciechocińskich dywanów kwiatowych, zegara kwiatowego i wielu parków i skwerów.

Po wybuchu II wojny światowej Ciechocinek przemianowano na Hermannsbad. Zrobiono z niego jeden wielki szpital wojskowy dla Niemców. W trakcie okupacji miasto również pełniło funkcję uzdrowiska, ale wyłącznie dla obywateli niemieckich. Specjaliści niemieccy porównujący miejscowe źródła solankowe ze źródłami na terenie Rzeszy bardzo wysoko oceniali ich jakość, a źródło termalne nr 14 nazwali wręcz " cudem natury ".

 Po wyzwoleniu 21 stycznia 1945r przystąpiono szybko do reaktywowania uzdrowiska. Na szczęście wojna nie dokonała wielkiego spustoszenia. Ocalały, mimo prób ich wysadzenia przez okupantów, najważniejsze obiekty w mieście: łazienki, dworzec, kościół.

Od 1950 roku rozpoczęto całoroczną działalność leczniczą. Szczególnie intensywnie miasto rozwinęło się w końcu lat pięćdziesiątych, w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych. Powstało wówczas wiele sanatoriów i prewentoriów branżowych.

W Ciechocinku warto zobaczyć:

-Park Zdrojowy; w nim pijalnia wód mineralnych (tzw. Kursaal) w drewnianym pawilonie w stylu szwajcarskim według projektu Edwarda Cichockiego (1880), 

-muszla koncertowa w stylu zakopiańskim według projektu Pawła Feddersa (1909) i fontanna "Jaś i Małgosia" (1926)

-tężnie projektu Jakuba Graffa, uznane za zabytek myśli technicznej (tężnie I i II z lat 1824-33, tężnia III z 1859)

-fontanna "Grzybek" 1926 (proj. Jerzy Raczyński)

-hotel Karola Müllera, szachulcowy, według projektu Franciszka Tournelle'a (1848–1851, 1878, 9 września 2008 spalony)

-neogotycki kościół św. św. Piotra i Pawła z lat 1877-1884 wg proj. Edwarda Cichockiego w pobliżu kościoła stoi postać Matki Boskiej w białej szacie z niebieską chustą

-cerkiew polowa pw. św. Michała Archanioła, wzniesiona w 1894 r. wg proj. W. Feddersa w stylu drewnianego budownictwa rosyjskiego (obecnie siedziba prawosławnej parafii wojskowej)

-zespół dworca kolejowego – stary konstrukcji szachulcowej z 1870 r. i nowy z lat 1901-02 (proj. Cz. Domaniewski)

-Zespół Łazienek:

Łazienki I z lat 1845-49 (proj. H. Marconi i J.Gay)

Łazienki II z lat 1910-12 w stylu romańskim (proj. W. Fedders)

Łazienki III z lat 1898-1900 (proj. J. Majewski)

Łazienki IV z lat 1900-06 (proj. J. Majewski)

-Teatr Letni z 1891, rozbudowany w 1901 (proj. Adolf Schimmelpfennig)

-pływalnia solankowo-termalna, 1931 (proj. Romuald Gutt i Aleksander Szniolis)

-poczta, 1932-34 (proj. Romuald Gutt)

-warzelnia soli 1830

-pałacyk Przedsiębiorstwa "Uzdrowisko Ciechocinek" S.A. 1910 (proj. A. Mazurkiewicz)

-wieża ciśnień zabytek techniki z I poł. XX wieku

-dawne "Casino Europa" 1932